Pełnoletni uczeń w szkole? Co mu wolno, jakie ma prawa? Co mówią przepisy?
Statut szkolny reguluje prawa i obowiązki uczniów. Część punktów uzależnionych jest od decyzji rodziców. Dotyczy to m.in. udziału w zajęciach szkolnych, usprawiedliwienia nieobecności, dbania o odpowiedni ubiór czy wychodzenia poza teren szkolny w czasie zajęć. Co jednak w momencie, gdy uczeń staje się pełnoletni? Co może, a czego nie może robić dorosły uczeń w szkole? Wyjaśniamy.
Spis treści:
- Prawa pełnoletniego ucznia. Co się zmienia, gdy uczeń kończy 18 lat?
- Czy pełnoletni uczeń może sam usprawiedliwić nieobecność?
- Czy pełnoletni uczeń może wyjść poza teren szkoły?
- Czy statut szkoły może stać nad Kodeksem cywilnym?
Prawa pełnoletniego ucznia. Co się zmienia, gdy uczeń kończy 18 lat?
Uzyskanie pełnoletności zwykle ma miejsce jeszcze w czasie nauki w szkole ponadpodstawowej. Z dnia na dzień małoletni uczeń staje się uczniem pełnoletnim i nabywa prawa przysługujące każdemu dorosłemu człowiekowi.
Częściej jednak pełnoletnim jest poza szkołą, zaś w szkole nadal traktowany jest jak dotychczasow. Nic dziwnego, że temat wzbudza duże kontrowersje.
W Polsce pełnoletnim jest ten, kto ukończył osiemnaście lat. Tak wynika z art. 10 Kodeksu cywilnego. Tym samym uzyskuje pełną zdolność do czynności prawnych (art. 11 Kodeksu cywilnego), a wskutek tego możliwość samodzielnego zawierania wszelkich umów. W teorii oznacza to, że pełnoletni uczeń ma prawo samodzielnie decydować o sobie i szkoła nie może mu tego prawa ograniczać.
Czy pełnoletni uczeń może sam usprawiedliwić nieobecność?
Prawa i obowiązki uczniów określane są w statutach szkolnych. Regulują one kwestie dotyczące właściwego zachowania wobec nauczycieli i pracowników placówki, stosownego ubioru uczniów i innych kwestii. W statutach szkolnych często można znaleźć wymóg, aby 18-letniego ucznia usprawiedliwiał rodzic. Dyskusja na ten temat wciąż wzbudza dużo emocji zarówno wśród uczniów, jak rodziców.
Czy pełnoletni uczeń może sam napisać usprawiedliwienie? Uczeń, który staje się osobą pełnoletnią, czyli osiąga 18. rok życia, może samodzielnie usprawiedliwić swoją nieobecności na zajęciach szkolnych. Jeżeli więc statut szkoły stanowi, że pełnoletni uczeń nie może samodzielnie usprawiedliwiać swoich nieobecności, oznacza to, że jest niezgodny z Kodeksem cywilnym.
Uczeń pełnoletni z prawnego punktu widzenia może także:
- usprawiedliwić swoją niedyspozycję na zajęciach wychowania fizycznego;
- wyrazić zgodę na udział w wycieczce szkolnej;
- zrezygnować z uczestnictwa w zajęciach religii lub wychowania do życia w rodzinie.
Czy pełnoletni uczeń może wyjść poza teren szkoły?
Zakaz opuszczania terenu szkoły podczas zajęć lekcyjnych to zasada, którą można znaleźć w prawie każdym statucie szkoły.
Czy pełnoletni uczniowie mogą bez żadnych konsekwencji opuścić teren szkoły? W tym przypadku sprawa nie jest jednoznaczna.
Decyzja o umieszczeniu takiego zakazu w statucie szkoły podyktowana jest często względami bezpieczeństwa. To dyrektor szkoły ponosi odpowiedzialność za bezpieczeństwo uczniów w czasie trwania zajęć dydaktycznych. Z drugiej strony szkoła nie powinna ingerować w wolność pełnoletnich uczniów, którzy mają prawo samodzielnie decydować o sobie.
Czy statut szkoły może stać nad Kodeksem cywilnym?
Głos w sprawie praw uczniów pełnoletnich zabrał Rzecznik Praw Obywatelskich, który stwierdził, że statut jest prawem wewnętrznym szkoły, ale nie może pozbawiać uczniów uprawnień, które daje im Kodeks cywilny.
"Każdy uczeń szkoły, niezależnie od wieku, poddany jest szczególnemu reżimowi prawnemu, który jest kształtowany nie tylko przez akty prawa powszechnie obowiązującego, jak Konstytucja i ustawy, ale również akty wewnętrzne szkoły. Statut szkoły, jako akt prawa wewnętrznego, nie może jednak regulować kwestii zdolności do czynności prawnej odmiennie niż czyni to akt wyższego rzędu, jakim jest Kodeks cywilny, który stanowi, że pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności" - przypomina Rzecznik Praw Obywatelskich.
Rzecznik Praw Obywatelskich informuje także, że jeżeli przepisy statutu szkoły budzą wątpliwości co do zgodności z prawem, można zwrócić się w tej sprawie do odpowiedniego kuratorium oświaty.
Zobacz także:
