Byśki - wypiekane w piecu z ciasta chlebowego figurki zwierząt: krów, koni, owiec oraz tzw. nowe latka - ciastko w formie kręgu z postacią pasterza w środku i wizerunkami ptactwa na okręgu - wypiekano dawniej na Kurpiach w okresie między Nowym Rokiem a Świętem Trzech Króli. - Wypiekano ich tak dużo, że aż brakowało miejsca na stole, bo należało ich ustawić jak najwięcej. Był to obrzęd magiczny. Wszystko miało zapewnić dostatek i urodzaj - wyjaśniła w rozmowie z PAP dyrektor Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce Maria Samsel. W okresie przedświątecznym twórczynie ludowe uczyły w ostrołęckim muzeum całe rodziny, jak wypiekać takie obrzędowe pieczywo. Byśki i nowe latka wypieka się z tzw. chlebowego ciasta, które trzeba dobrze wyrobić, by nie było twarde. Figurki nie były zjadane. Do jedzenia wypiekano fafernuchy. To ciasto z dodatkiem miodu, pieprzu i tartej marchwi, o lekko pikantnym smaku i pomarańczowej barwie. Z ciasta robiono wałek i kroiło się go nożem na ukos, wypiekano w piecu. - Dzieci napychały sobie tym kieszenie zamiast cukierkami - opowiada Samsel. Fafernuchy są jeszcze wypiekane na Kurpiach. Jeśli są pieczone byśki i nowe latka, to tylko w wymiarze estetycznego powrotu do tradycji, nie magicznego. Samsel podkreśla, że choinka pojawiła się na Kurpiach bardzo późno - w okresie międzywojennym; zwyczaj przywędrował z Niemiec. Powołując się na publikację Stanisława Dworakowskiego "Życie społeczne ludu wiejskiego na Mazowszu nad Narwią" powiedziała, że są miejsca w dorzeczu środkowej Narwi, na pograniczu Kurpi i Podlasia, gdzie choinka pojawiła się dopiero w latach 50. XX wieku. - Też byłam zaskoczona, że tak późno - dodała. Tak jak wypiekanie ciast obrzędowych miało charakter i znaczenie magiczne, tak dekorowanie choinki - typowe znaczenie artystyczne - podkreśla Samsel. Tradycyjne ozdoby na kurpiowskiej choince mają wszystkie cechy zdobnictwa plastycznego charakterystycznego dla tego regionu. Z kurpiowskiej wycinanki wykonuje się m.in. małe gwiazdy. Charakterystyczna jest też bombka nazywana jeżykiem, która powstaje z odpowiednio poskładanych płatków bibuły.