USA zaatakują Iran? Wskazano pięć scenariuszy

Jeśli Stany Zjednoczone zbombardują podziemny zakład wzbogacania uranu w Iranie lub zabiją najwyższego przywódcę kraju, może to zapoczątkować jeszcze bardziej niebezpieczną i nieprzewidywalną fazę wojny - pisze "New York Times".

Według dziennika jeśli prezydent Donald Trump zdecyduje się wysłać amerykańskie bombowce, by pomóc Izraelowi zniszczyć ośrodek w Fordo, najpewniej zapoczątkuje to kolejną fazę wojny, jeszcze ostrzejszą.

Z kolei jeśli Stany Zjednoczone dokonają zamachu na najwyższego przywódcę Iranu ajatollaha Alego Chameneia - co Trump sam zasugerował - nie ma gwarancji, że zostanie on zastąpiony przez bardziej przyjaznego przywódcę - zauważa amerykańska gazeta.

"Zniszczenie Fordo, ośrodka wzbogacania uranu ukrytego głęboko w górach, może nie zakończyć irańskiego programu nuklearnego, a może doprowadzić do rozszerzenia wojny lub przyspieszenia tego programu" - czytamy.

"NYT" wymienia pięć możliwych scenariuszy na wypadek ewentualnego przystąpienia do wojny Stanów Zjednoczonych.

- Jeśli administracja Trumpa po ataku na Iran złoży kuszącą ofertę, taką jak szerokie złagodzenie sankcji lub gwarancje pokojowe, istnieje wciąż szansa, że Iran rozważy pójście na ustępstwa - uważa Vali Nasr, ekspert ds. Iranu i profesor w School of Advanced International Studies w Waszyngtonie.

Mniej optymistyczny scenariusz kreśli Sanam Vakil, szefowa programu ds. Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej w Królewskim Instytucie Spraw Międzynarodowych, brytyjskim think tanku.

Choć oczy całego świata zwrócone są na Fordo, to możliwe, że Iran ma tajne ośrodki nuklearne, o których Stany Zjednoczone i Izrael nie wiedzą. Jeśli tak, Teheran - po ewentualnym ataku USA - mógłby je wykorzystać do przyspieszenia prac nad swoim programem nuklearnym.

- Nastąpiłaby szersza eskalacja, którą powstrzymywali - ocenia Vakil. - Ostatecznie Iranowi pozostałoby niewiele innych opcji odstraszania przyszłych ataków - dodaje.

Zdaniem amerykańskich agencji wywiadowczych "Iran nie podjął jeszcze decyzji o produkcji bomby nuklearnej, choć zgromadził już pokaźne zapasy niezbędnego w tym celu wzbogaconego uranu" - podał "NYT".

Sojusznicy Iranu w regionie, w tym bojownicy Huti w Jemenie, Hezbollahu w Libanie czy grupy zbrojne w Iraku, dotychczas nie przyłączyły się do walki - zauważa "NYT".

Eksperci wskazują, że może się to zmienić, jeśli administracja Trumpa zdecyduje się na atak.

- Jeśli Stany Zjednoczone spróbują zmusić Iran do kapitulacji, Teheran będzie kontynuował ataki, dopóki nie wyczerpią się jego możliwości w zakresie produkcji rakiet - uważa Ellie Geranmayeh, ekspertka ds. Iranu w Europejskiej Radzie Stosunków Zagranicznych.

Kolejny scenariusz, na który wskazuje dziennik, dotyczy irańskiego reżimu.

"Nawet jeśli Stany Zjednoczone dokonają zamachu na Chameneia, religijno-wojskowy rząd, który od prawie pięciu dekad trzyma władzę w Iranie, może nie upaść - czytamy.

Jak twierdzi profesor Vali Nasr, w obliczu wojny, Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej może przejąć kontrolę nad krajem. - Mogą utworzyć rząd bardziej przychylny Zachodowi lub, co bardziej prawdopodobne, zastąpić Chameneia postacią bardziej radykalną, która będzie gotowa do długiej walki - wyjaśnia ekspert.

Niektórzy analitycy obawiają się nawet, że jeśli wojsko szybko nie przejmie inicjatywy, Iran może pogrążyć się w chaosie lub wojnie domowej. Jednocześnie dostrzegają niewielkie szanse na zwycięstwo osłabionej i represjonowanej przez reżim liberalnej opozycji.

"Niektórzy Irańczycy tak bardzo nienawidzą duchownych, że niekiedy zwracają się do Izraela i otwarcie wyrażają nadzieję, że Stany Zjednoczone ustanowią nowe przywództwo" - odnotowuje "NYT".

Jak czytamy, niektórzy irańscy przeciwnicy reżimu entuzjastycznie przyjęli pierwsze ataki Izraela, które uznali za dowód niekompetencji i złego zarządzania rządu Iranu. Jednak w obliczu rosnącej liczby ofiar i ataków na infrastrukturę cywilną, Irańczyków coraz bardziej ogarnia panika i ostatecznie wielu z nich jest nastawionych przeciwko Izraelowi.

"W ostatnich dniach irańskie media społecznościowe pełne są patriotycznych wpisów wyrażających sprzeciw wobec zagranicznej interwencji, choć niekoniecznie poparcie dla reżimu" - podaje amerykański dziennik.

Prezydent USA Donald Trump poinformował w czwartek, że decyzję o ewentualnym ataku na Iran podejmie w ciągu dwóch tygodni. Szef CIA John Ratcliffe powiedział, że "Iran ma wszystko, by uzyskać broń nuklearną".

- Potrzebuje jeszcze tylko decyzji najwyższego przywódcy. Produkcja broni atomowej zajęłaby Irańczykom kilka tygodni - dodał. Taki horyzont czasowy - zauważył "NYT" - jest zbieżny z oceną Mosadu.