"Prawie 10 lat temu zmieniłem adres zamieszkania, ale nie zameldowania. Stare mieszkanie, w którym jestem zameldowany - wynajmuję. We wszelkich możliwych instytucjach chciałem zatem zmienić adres do korespondencji. Zacząłem od miejsca pracy, szedłem dalej: bank, ubezpieczyciel, dom maklerski, urząd miasta, ZUS i urząd skarbowy. W części miejsc udało się zmienić adres przez formularze online, więc nie pozostało mi nic, jak tylko oczekiwać ewentualnych przesyłek. Po kilku latach zauważyłem że US i ZUS przesyłają dane losowo - na stary lub nowy adres. Zleciłem na poczcie przekierowanie przesyłek na nowy adres. Jest taka usługa, ale niestety nie dla pism z US i Sądu. Wysyłałem do US formularz aktualizacyjny, w ciągu kilku kolejnych lat, 2 razy po pierwszym zgłoszeniu w 2008 roku. Ostatnio odebrałem ze starego adresu kolejne ważne pismo dzięki czemu dowiedziałem się, że na poczcie niestety nie działają przekierowania dla listów poleconych z US i Sądu. Pismo miało prawie 3 tygodnie, na szczęście poczta pomyliła się i powtórne wezwanie do odebrania przesyłki dostarczyła na nowy adres! Zadzwoniłem do US, miła pani poinformowała mnie, że niestety ma stary adres, a nowy adres jest w adnotacjach, więc część użytkowników systemu może go wykorzystywać, ale nie jest to obowiązek. Po raz pierwszy dowiedziałem się, że formularze aktualizacyjne, które wysyłałem 3 razy od kilku lat już nie działają na zmianę adresu korespondencyjnego. Aby go zmienić muszę to zrobić w Urzędzie Miasta na formularzu CDiEG1. W wydziale spraw administracyjnych Urzędu Miasta załatwić się nie udało. Dowiedziałem się tylko tyle, że sprawy związane z Centralną Ewidencją Działalności Gospodarczej trzeba się udać jednak w jeszcze inne miejsce. Po tych kilku latach odkryłem możliwość załatwienia spaw poprzez internetowa platformę ePuap. Cztery wizyty w urzędzie (w celu potwierdzenia danych) i założyłem profil zaufany na platformie ePuap! Udało mi się zalogować do CEiDG i co? Adresy tam wpisane są dobre! Dzwonię do US, pani opowiada mi, że w CEiDG są dane które zostały zaimportowane pięć lat temu z innej bazy i muszę je jednak zaktualizować. Po dłuższej rozmowie o sensie całej operacji wracam do CEiDG. Wypełniam wielki formularz, rzeczywiście brakuje tam danych np. imię ojca matki, miejsce i data urodzenia, oczywiście nie ma tam wcale starego adresu, jest tylko nowy, ale nie zaznaczono pola "adres do korespondencji taki sam jak wykonywania działalności", co najprawdopodobniej było przyczyną całego zamieszania. Zmieniam to, mam nadzieję że teraz moje adresy będą poprawne. Wcześniej myślałem, że jednym cięciem uda mi się zmienić adres w ZUS i US. Przydałaby się instrukcja jak to zrobić lub centralna baza, w której człowiek może zmienić dane, a wszystkie uprawnione instytucje, którym użytkownik na to pozwoli, mają do niej dostęp." Problem funkcjonowania systemu - Niestety nie jest to rzadkość w momencie, gdy adres zameldowania nie pokrywa się z adresem zamieszkania. Jeszcze bardziej komplikuje się wszystko, gdy dojdzie do tego adres prowadzenia działalności gospodarczej - podkreśla w rozmowie z Interią dr Maciej Bocheński. Jego zdaniem najprawdopodobniej nasz informator trafił na patologię funkcjonowania organów administracji publicznej. - Zasadniczo bowiem po zmianach w CEIDG, w przypadku przedsiębiorców, zmiany te "zaciągane" są przez inne instytucje. W przypadku osób fizycznych liczy się adres zameldowania w bazie danych PESEL SAD, chyba, że osoba jako adres do korespondencji wskaże inny adres. Może się więc zdarzyć, że US lub ZUS albo "zaciągają" dane z bazy CEIDG albo PESEL SAD (rejestr mieszkańców) - i stąd cała "loteria" z doręczeniami - dodaje. - Przepisy natomiast są relatywnie proste: adres zameldowania to jedno, a adres zamieszkania to pojęcie związane z używanym na gruncie k.c. "miejscem zamieszkania" (miejscowość, w której osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu). Adres wykonywania działalności gospodarczej - czyli siedziba przedsiębiorstwa - to dane podawane w CEIDG - zauważa ekspert. Co w takim razie zrobić, aby zmienić adres w US? Próba usystematyzowania Rozliczamy się w Urzędzie Skarbowym zgodnie z naszym miejscem zamieszkania. Jeśli jest ono dokładnie takie jak miejsce zameldowania - sprawa jest prosta. Istnieje rejestr PESEL, w którym znajdują się podstawowe informacje o nas (imiona rodziców, stan cywilny, data i miejsce urodzenia, obywatelstwo). Można tam także znaleźć konkretne dane dotyczące adresu i daty zameldowania na pobyt stały. Ponadto w tej bazie danych zapisane są poprzednie adresy, pod którymi byliśmy zameldowani z zaznaczeniem całego okresu (od początku do wymeldowania) oraz informacje o meldunku czasowym (trwającym ponad 3 miesiące). Rejestr PESEL jest elektronicznie zintegrowany z Centralnym Rejestrem Podmiotów - Krajowej Ewidencji Podatników (CRP KEP). Dzięki temu jakiekolwiek zmiany są automatycznie przekazywane do urzędów. Mamy obowiązek poinformować US o zmianie adresu zamieszkania wtedy, gdy jest inny niż adres zameldowania. Poniżej przedstawiam konsultowane sposoby na zmianę adresu zamieszkania, gdy jest on inny niż adres zameldowania. Od najprostszych, dla niektórych może oczywistych, po te najbardziej skomplikowane. Co robić gdy... - Posiadam numer PESEL, nie posiadam nr NIP, nie prowadzę działalności gospodarczej, nie widnieję w żadnym rejestrze płatników podatku od towarów i usług VAT, a podatki odprowadza za mnie mój pracodawca; Dane można zmienić na dwa sposoby: po pierwsze - zmiana w corocznej deklaracji podatkowej lub w momencie, gdy rozliczamy inne sprawy związane z podatkami (np. kupno samochodu). Po drugie - jeśli chcemy poinformować US przed złożeniem deklaracji, wypełniamy formularz aktualizacyjny ZAP-3, w którym podajemy aktualne dane (tu także można wpisać zmianę konta bankowego, numeru telefonu i adresu e-mail). Jeśli posiadasz NIP Osoby posiadające Numer Identyfikacji Podatkowej można w pewnym sensie "podzielić" na trzy kategorie. Wszyscy jednak mają obowiązek zgłaszać aktualizacje w ciągu 7 dni od momentu nastąpienia zmiany. 1) Posiadam NIP i jestem przedsiębiorcą wpisanym do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG); Aktualizacji można dokonać poprzez złożenie wniosku CEIDG-1, do którego można dołączyć ewentualne załączniki: CEIDG-S.C - udział w spółkach cywilnych; CEIDG-MW czyli dodatkowe miejsca wykonywania działalności gospodarczej; CEIDG-RD - wykonywana działalność gospodarcza; CEIDG-RB - Informacja o rachunkach bankowych oraz CEIDG-POPR). 2) Posiadam NIP i prowadzę działalność gospodarczą nie wpisaną do CEIDG lub posiadam NIP i nie prowadzę działalności gospodarczej (ale jestem zarejestrowany są jako podatnik VAT lub jestem płatnikiem podatków lub płatnikiem składek ZUS); Formularz aktualizacyjny dla tej grupy to NIP-7 plus ewentualne załączniki: NIP-B (informacja o rachunkach bankowych) i NIP-C (informacja o miejscach prowadzenia działalności). 3) "osoby prawne" i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej; Podmioty te składają zgłoszenia aktualizacyjne na druku NIP-2, dołączając w razie potrzeby odpowiednie załączniki (NIP-2/A, NIP-B, NIP-C lub NIP-D). Dostarczanie dokumentów Wszelkie formularze, dzięki którym dokonujemy zmian, możemy dostarczyć do urzędu na kilka sposobów. Po pierwsze - osobiście. Zarówno w "starym" Urzędzie, jak i tym, w którym planujemy się rozliczać. Jeśli jednak złożymy podanie do "niewłaściwego", ma on obowiązek przekazać nasze pismo do "prawidłowego". - Zresztą o tej zasadzie warto pamiętać. Nasze pismo, podanie, wniosek- jeden organ, jeśli nie jest tym właściwym, ma obowiązek przekazać do organu właściwego - podkreśla dr Bocheński. Doradza także, aby zachować tzw. "prezentatę", czyli kopię potwierdzenia. - Wtedy nawet jeśli nasze pismo gdzieś "zaginie w akcji", mamy potwierdzenie złożenia - dodaje. Drugim sposobem jest wysłanie formularza za pomocą listu poleconego. - Niekoniecznie ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru (tzw. żółta zwrotka), bo doręczenie można sprawdzić na stronie poczty, ale zawsze listem poleconym - stwierdza ekspert. Kolejny raz zwracając uwagę na zachowanie potwierdzenie wysłania dokumentów. Trzecią możliwością jest formularz za pomocą platformy internetowej ePuap, jednak aby to uczynić trzeba najpierw utworzyć i potwierdzić profil zaufany (co niestety wymaga odrobiny zachodu, ale podobno bardzo ułatwia życie). Złożone. Potwierdzone. Sprawdzam Choć wszystko wydaje się bardzo proste, konkretne, jasne - warto sprawdzić, czy nasze podanie odniosło pożądany skutek. Jak wspominałam na samym początku, powołując się na słowa eksperta, winny nie jest system, a jego funkcjonowanie. Jak pokazuje historia naszego informatora, nie wszystko zawsze udaje się szybko załatwić. Ekspert także podkreśla, że sprawdzać czy zmiana została wprowadzona nie musimy, ale jednak warto to zrobić. - Niestety, pomimo zasady zaufania obywateli do organów państwa, warto przypilnować swoich spraw w urzędzie i potwierdzić, czy wszystko zostało zmienione tak, jak tego byśmy oczekiwali - podsumowuje dr Maciej Bocheński. Joanna Bercal * Dr Maciej Bocheński - doktor prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego; czynny zawodowo adwokat Krakowskiej Izby Adwokackiej; kierownik projektu badawczego "Formy prawnokarnej reakcji wobec sprawców przestępstw seksualnych w Polsce", finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki; stały współpracownik Stowarzyszenia Psychologów Sądowych w Polsce; autor wielu publikacji z zakresu kryminologicznej problematyki przestępczości seksualnej oraz polityki kryminalnej.