18:41W samolocie na papieża oczekują już akredytowani przy Watykanie dziennikarze. 18:40Katolicka Agencja Informacyjna potwierdza odwołanie ceremonii pożegnania papieża Franciszka. 18:35Lot papieża do Rzymu odbędzie się. Warunki atmosferyczne pozwalają na start samolotu. 18:34Papież jest już na lotnisku - podała TVP Info. 18:30Jeden z księży poinformował za sceny ustawionej za sektorem dla wiernych, że przed chwilą otrzymał informacje, iż nie będzie ceremonii pożegnania papieża na lotnisku. Samochód z Franciszkiem podjedzie bezpośrednio pod schody samolotu - podał. 18:29Nie będzie ceremonii pożegnania Franciszka na Balicach - poinformowano ze sceny ustawionej na lotnisku. 18:27Tłok na krakowskim dworcu. Pielgrzymi wracają do domów 18:24Dreamliner czeka na papieża w strugach deszczu: 18:22Z powodu złej pogody opóźnia się ceremonia pożegnania papieża Franciszka. 18:21Informacje z Balic: Służby zwinęły dywany, które wcześniej były rozłożone obok podwyższenia z godłami Polski i Watykanu; wcześniej samochody techniczne próbowały usuwać wodę z płyty lotniska, jednak wysiłki te były niweczone przez kolejne fale deszczu. 18:16Zgodnie ze zwyczajem, papież odleci do Rzymu samolotem kraju goszczącego go. Będzie to najnowocześniejszy dreamliner LOT-u boeing 787. Na pokładzie samolotu oprócz papieża Franciszka i jego orszaku znajdzie się m.in. kilkudziesięcioro przedstawicieli międzynarodowych mediów akredytowanych przy Watykanie. 18:15W budynku ceremoniału w części wojskowej lotniska papież zostanie przyjęty przez prezydenta Andrzeja Dudę z małżonką Agatą Kornhauser-Dudą na kilkuminutowym prywatnym spotkaniu. W tym czasie delegacje oficjalne ustawią się na pasie w pobliżu samolotu. 18:14Sytuacja w Balicach: Nad lotniskiem w Balicach pada ulewny deszcz, służby zwinęły przygotowane wcześniej dywany, samochody techniczne próbowały - bezskutecznie - usuwać wodę z płyty lotniska. Większość wiernych oczekujących na papieża schroniła się w pobliskim hangarze. 18:11"Nie wiem, czy będę w Panamie na kolejnych ŚDM, ale zapewniam was o jednym: św. Piotr tam będzie" - mówił papież, zapowiadając Światowe Dni Młodzieży w 2019 roku. 18:10Papież opuścił już Kraków Arenę i jest w drodze na lotnisko w Balicach. 18:07TVP Info podaje, że samolot papieża może nie dostać zgody na wylot z powodu warunków atmosferycznych. 18:06Papież podczas spotkania z wolontariuszami w Kraków Arenie: 17:57 Lotnisko Balice przed przyjazdem papieża Franciszka: 17:56 Około godz. 18:30 planowany jest powrót papieża Franciszka do Rzymu. 17:51 Papież - podczas spotkania w Tauron Arenie - przerwał przygotowane przemówienie i spontanicznie mówił do młodych. "Mówić po hiszpańsku?" - zagadnął zgromadzonych papież. I zażartował: przecież wszyscy macie tłumaczenie. 17:50 17:49 Papieżowi wręczono Księgę Uczynków Miłosierdzia. Organizatorzy akcji zachęcali, by otworzyć oczy na innych, na potrzebujących. 17:48 Papież zachęcił do wspólnej modlitwy. Każdy odmawia "Zdrowaś Maryjo" w swoim języku. 17:47 "Nie wiem, czy będę w Panamie, ale św. Piotr tam będzie. Sprawdzi, czy rozmawialiście z dziadkami (...) Niech Bóg wam błogosławi. Dziękuję wam za wszystko". 17:45 "Drugi warunek: miejcie odwagę, bądźcie dzielni, nie lękajcie się". Papież wspomniał tu świadectwo Macieja Szymona Cieśli. "Na dziś odwaga, siła. Co było pierwszym warunkiem?" - zwrócił się do wolontariuszy Franciszek. 17:43 "A co zrobić, by mieć pamięć? Porozmawiaj ze starszymi. Porozmawiaj z dziadkami. Jeśli chcesz być nadzieją przyszłości, to musisz dostać pochodnię, którą przekażą ci dziadek i babcia" - powiedział papież. 17:42 "To wy jesteście nadzieją tego świata, ale są dwa warunki (...) Pierwszy to pamięć. Pamiętajmy o całej historii, którą mamy za sobą. Świadectwo drugiej wolontariuszki pełne było pamięci. 17:37 "Drodzy wolontariusze, przed powrotem do Rzymu pragnę się z wami spotkać, a przede wszystkim pragnę podziękować każdemu z Was za ofiarność, z jaką służyliście młodym pielgrzymom. Dziękuję za świadectwo wiary" - skierował swoje słowa do zgromadzonych w Tauron Arenie papież. "Doświadczyliście, jak wspaniałe jest zaangażowanie w szlachetne sprawy" 17:34 Młody Panamczyk podziękował papieżowi za błogosławieństwo, jakim jest wyznaczenie Panamy na kolejnego gospodarza Światowych Dni Młodzieży. Zaprosił do swojego kraju wszystkich wolontariuszy i zapewnił, że zostaną przyjęci "z otwartymi sercami". 17:31 Swoje świadectwo wygłasza młody Panamczyk. "Bóg obdarzył mnie łaską. Pozwolił mi uczestniczyć we wszystkich ŚDM, począwszy od Toronto (...)" 17:29 W Tauron Arenie jest obraz Matki Bożej z Kalwarii Zebrzydowskiej. Biskup Muskus przypomniał, że to wolontariusze powierzyli Maryi przygotowania do Światowych Dni Młodzieży. "Powierzamy tobie papieża Franciszka i cały świat" - powiedział biskup Muskus. 17:25 "Dzięki ŚDM odnajduję swoje miejsce w Kościele jako młody człowiek" - mów Marzena. 17:24 Kolejne świadectwo wygłasza Marzena z Polski. 17:23 Zgromadzeni w Tauron Arenie słuchają Michała Cieśli, który cytuje swojego zmarłego brata. Wolontariusze mają łzy w oczach. 17:20 "Maciek miał być tutaj" - powiedział jego brat Michał. Następnie przytoczył słowa Maćka: "Hej, nazywam się Maciek i od ponad 230 dni jestem onkograczem. Tuż przed świętami dowiedziałem się, że część komórek w moim organizmie postanowiła się zbuntować i narobić trochę zamieszania". (...) "Stojąc tu przed wami, chciałbym bardzo podziękować moim koleżankom i kolegom (...), wszystkim, którzy mnie wspierają. Mimo że od początku było wiadomo, że to ciężka walka". 17:19 "Umiłowany Ojcze Święty, w imieniu departamentu wolontariatu, witam serdecznie. To oni dali swoje serca, ręce, oczy i uszy. Teraz chcieliby złożyć świadectwo, jak przeżyli czas służby wolontariackiej. Pierwsze świadectwo wygłosi Michał - brat Macieja, który zmarł" 17:17 Bp Muskus: Ojcze Święty, dziękujemy ci za wielkie orędzie i świadectwo wiary (...). Dziękujemy, zobaczymy się w Panamie. 17:15 Za papieżem Franciszkiem ogromny napis "Nie lękajcie się" - słowa Jana Pawła II. 17:13 Biskup Muskus nazwał wolontariuszy "młodymi świadkami miłosierdzia". "Oni już wiedzą, że miłość jest służbą. Oni posmakowali, co znaczy zakochać się w Jezusie i zobaczyć Go w braciach. Tutaj w Krakowie doświadczyli Bożego miłosierdzia. I chcą iść dalej, chcą służyć". Bp Muskus: Młodzi przyjaciele, to wy jesteście dla tego świata nadzieją 17:11 "Umiłowany Ojcze Święty, popatrz na twarze tych ludzi. Czy są zmęczeni? Mówią: nie. Ale są zmęczeni" - powiedział biskup Muskus. 17:10 Przypomnijmy: spotkanie ma być podziękowaniem dla tych, którzy poprzez swoją służbę umożliwili przybyłym do Krakowa pielgrzymom uczestnictwo w wydarzeniach centralnych ŚDM. 17:09 Franciszka wita rozśpiewany tłum. Słychać "Abba, Ojcze". 17:07 Papież jest już wśród wolontariuszy w Tauron Arenie. 17:05 W Tauron Arenie, gdzie wolontariusze czekają na spotkanie z papieżem, trwa koncert. Na scenie Golec uOrkiestra. 17:03 Na lotnisku w Balicach również gromadzą się wierni. W tle pasażerski Boeing 787 Dreamliner linii PLL LOT, którym Franciszek wróci do Rzymu 16:58 Tak pielgrzymi żegnali się z papieżem pod Domem Arcybiskupów Krakowskich 16:57 Tymczasem w najważniejszym polskim sanktuarium na Jasnej Górze w Częstochowie można już oglądać ornat, kielichy mszalne i długopis używane przez papieża Franciszka podczas jego czwartkowej wizyty. 16:52 Plan uroczystości w Tauron Arenie: - papież przejedzie papamobile po arenie, - wysłucha pozdrowień dwóch wolontariuszy z Polski i z Panamy - kraju, który będzie gospodarzem kolejnych ŚDM, - wygłosi przemówienie. Następnie Franciszek spotka się z członkami Komitetu Organizacyjnego ŚDM Kraków 2016 i darczyńcami. 16:51 Wzdłuż przejazdu papieskiego samochodu stoją pielgrzymi, którzy pozdrawiają papieża. 16:50 Przed Tauron Areną zgromadził się tłum wiernych, którzy pragną zobaczyć kończącego wizytę w Polsce papieża Franciszka. 16.48 I jeszcze jeden tłit Franciszka: 16.45 Papieska kolumna opuściła Franciszkańską 3 16.43 Franciszek jedzie do Tauron Areny, gdzie spotka się z wolontariuszami. Czekając na niego młodzi śpiewają i tańczą. Sądząc po energii, z jaką bawią się na koncercie wolontariusze mogliby pomagać innym jeszcze wiele dni. Nad sektorami powiewają flagi, młodzi ludzie wymyślają przeróżne układy choreograficzne, tańczą, śpiewają i prowadzą dialog z artystami na scenie. Oglądają też filmy i słuchają relacji o ŚDM-owej "kuchni" czyli przygotowaniach do tego wydarzenia i o wolontariuszach "w akcji". 16.37 "Dziękuję za to gorące przyjęcie, z którym spotkałem się w ciągu tych ostatnich dni. Zanim wyjadę chciałbym udzielić wam błogosławieństwa" - powiedział Franciszek do zgromadzonych przed oknem papieskim. Poprosił ich "aby nie zapomnieli modlić się za niego".Papież pobłogosławił wiernych, wspólnie odmówił z nimi modlitwę "Zdrowaś Mario". Następnie pożegnał się mówiąc po polsku "do widzenia" 16.34 16.26 W sektorze dla wiernych, który znajduje się tuż przy płycie lotniska, ok. godz. 15.30, na prawie trzy godziny przed odlotem papieża, było blisko 200 osób. 16.26 Na terenie wojskowej bazy lotniczej w podkrakowskich Balicach w niedzielę po południu trwają przygotowania do pożegnania papieża Franciszka. Ok. godz 16 na lotnisku zaczął intensywnie padać deszcz i zerwał się porywisty wiatr.16.23 Papież pojedzie teraz do Tauron Areny na spotkanie z wolontariuszami, a potem na lotnisko w Balicach, skąd odleci do Rzymu. 16.21 A w Krakowie znów pada 16.19 16.18 16.17 "Chcę was prosić, byście nie zapomnieli modlić się za mnie. Pomódlmy się wszyscy razem, każdy w swoim własnym języku. "Zdrowaś Maryjo..." Na końcu papież pobłogosławił wiernych. Zakończył mówiąc po polsku "Do widzenia" 16.15 "Bardzo dziękuję za gorące przyjęcie, z którym się spotkałem" 16.14 Papież wyszedł do okna papieskiego, by pożegnać się z wiernymi 16.09 Dziś atmosfera w centrum Krakowa jest już zupełnie inna niż w ostatnich dniach. Główne ulice oraz lokale gastronomiczne nie są tak wypełnione, jak do tej pory. W kawiarniach na rynku są wolne miejsca. 16.04 ZIKiT informuje: 15.59 Przed oknem papieskim: 15.57 "Fala miłosierdzia" w Tauron Arenie 15.56 Papież wyjdzie do okna papieskiego? 15.51 Tymczasem w Tauron Arenie wolontariusze czekają już na papieża. Jak donosi dziennikarka Interii Justyna Mastalerz, młodzi chcą zasypać internet zdjęciami z dzisiejszego spotkania w Tauron Arenie. Organizatorzy namawiają, by każdy obecny zrobił sobie zdjęcie i opublikował w mediach społecznościowych pod hashtagiem #waitingforthepope 15.50 "Ojciec święty pytał młodych, czy chcą iść na emeryturę w wieku 20 lat? Czy chcą dać sobie ukraść wolność? Czy chcą brać sprawy w swoje ręce? Te pytania, które kierował papież Franciszek do młodzieży, są bardzo konkretne i dotykające człowieka. Był to bardzo dobry dialog Franciszka z młodzieżą" - ocenił rzecznik episkopatu. 15.48 Przed ostatnimi oficjalnymi punktami programu wizyty Franciszka pojawiają się już pierwsze podsumowania ŚDM i pobytu papieża w Polsce. "Światowe Dni Młodzieży przeszły najśmielsze oczekiwania. Panowała na nich atmosfera rodzinna, wręcz można powiedzieć, że taka, jak wówczas, gdy ojciec rozmawia ze swoimi dziećmi" - podkreślił rzecznik Konferencji Episkopatu Polski ks. Paweł Rytel-Andrianik. 15.43 Kolej sformułowała także 5 zasad dla pielgrzymów, które mogą usprawnić podróż. Dotyczą one dokładnego sprawdzenia stacji i godziny odjazdu pociągu, przybycia godzinę przed odjazdem, utrzymywania kontaktu z przewodnikiem grupy, słuchania poleceń organizatorów i sprawnego wsiadania do pociągu.15.41 Jednoczesny powrót wielu grup pielgrzymów jest też wyzwaniem dla PKP. Jak poinformowała rzeczniczka PKP SA Paulina Jankowska, w związku z tym od godz. 14 w niedzielę ruszyła tymczasowa organizacja ruchu na dworcach: Kraków Główny i Kraków Płaszów. Wejście na perony odbywa się przez strefy buforowe, a na stacji należy pojawić się godzinę przed odjazdem pociągu. Zmieniona organizacja funkcjonować będzie przynajmniej do godz. 14 w poniedziałek. 15.30 Tłumy wracających pielgrzymów na ulicach Krakowa to wyzwanie dla komunikacji miejskiej i kolei. Możliwe jest wyłączenie z eksploatacji przystanku tramwajowego Dworzec Główny Tunel. W tym czasie linie tramwajowe przejeżdżające przez tunel nie będą obsługiwały tego przystanku. Trasa tramwajowa biegnąca po estakadzie pomiędzy ul. Wielicką i Lipską została wyłączona z eksploatacji i w całości przeznaczona dla pieszych.15.24 Jak mówił Ciarka, przy opuszczaniu sektorów i wychodzeniu na drogi dojścia tworzyły się zatory, ale nie stanowiły one dużych utrudnień. Część pielgrzymów odpoczywała z powodu spiekoty w pobliskim lesie, dopóki nie zaczął padać deszcz, inni czekali w kolejce do przejścia."Biorąc pod uwagę fakt, że według organizatorów swobodne opróżnianie sektorów przez pielgrzymów mogło potrwać od 8 do 12 godzin, obecną sytuację można wręcz uznać za sukces" - podkreślił Mariusz Ciarka, rzecznik Centrum Medialnego Administracji Rządowej na czas ŚDM. 15.20 Teren Campusu Misericordiae, gdzie zakończyły się uroczystości z udziałem papieża Franciszka, jest już prawie pusty. Ruch odbywał się płynnie i szybko, choć w tłoku - powiedział mł. insp. Mariusz Ciarka, który obserwował operację z helikoptera. Wcześniejszą część relacji znajdziesz TUTAJ!